Op steenworp afstand van mijn fijne stekkie aan de rand van Zutphen, woont een markante Dakarheld. Tijdens mijn rondjes op de racefiets was ik zijn huis te Oeken al dikwijls gepasseerd, maar van een bezoekje kwam het nog niet. Op deze dag in december 2019 zal dat veranderen. Alex Miedema en ondergetekende (Robert Baarda, red.) gaan op bezoek bij ‘buurman’ Johan Elfrink!
De ‘Zandhaas’ uit Oeken komt ons op zijn erf tegemoet en neemt ons mee naar een kantoortje dat me doet denken het schaftlokaal van het aannemersbedrijf waar mijn vader vroeger werkte. Donker, rommelig, maar ideaal om mannentaal te bezigen onder toeziend oog van een pin-up girl die de kalender opsiert met haar rondborstige verschijning. Wie voorbij de twee uitnodigende koplampen van deze jonge dame kijkt, ziet dat de ruimte vol staat en hangt met foto’s van meerdere rallytrucks die zich allemaal kenmerken door Mercedes-ster op de gril en Mercedes zilvergrijs als basiskleur. Het verklapt dat Elfrink nogal fan is van het Duitse auto- en truckmerk.
Door sponsoring van de Hakvoort buggy kwam Elfrink voor het eerst in aanraking met de Dakar rally. Daarvoor was hij sponsor in de schaatssport. Een marathonteam met Erik Hulzebos als uithangbord werd voorzien van sponsoring. Niet dat de naam Johan Elfrink op de strakke schaatspakken pronkte, maar wel dat van Finstral. Elfrink was jaren lang importeur van de kunststof kozijnen die dit merk produceert.
Toen hij later in het jaar de Hakvoort buggy voor promotiedoeleinde wilde gebruiken op een beursstand en last minute bleek dat de wagen in een geheel andere outfit gehuld was, dacht Elfrink definitief: dat gaan we anders doen! Waarom niet zelf meedoen? Hoe moeilijk kan het zijn? Men koopt een Unimog en tralala; kind kan de woestijn was doen. Maar dat bleek nogal tegen te vallen. Een verstandig mens zou waarschijnlijk stoppen bij die conclusie, maar een passievol ondernemend mens neemt de uitdaging aan. Van het laatste soort is Johan Elfrink er zeker één. Via beter geprepareerde Unimogs ging het naar een unieke Axor en hiermee won Elfrink in 2012 de Dakar in de klasse voor lichte rallytrucks. Dat smaakte naar meer.
Dit keer gaat Oekenaar Elfrink met het doel om te winnen.
Plannen voor een zwaarder, sterkere truck lagen al een tijdje op de plank. Het moest op basis van de Mercedes-Benz Zetros. Een torpedotruck die voor de Zuid-Amerikaanse markt gemaakt wordt. Terwijl de truck gebouwd werd en de tijd verstreek, nam de Zetros van Elfrink nog voor het voertuig klaar was al mythische vorm aan. Op 10 december 2017 was het zo ver en werd de nieuwe rallytruck gepresenteerd aan het publiek. Er is een ongeschreven wet die zegt dat het zeker 3 jaar duurt voor een nieuw concept geperfectioneerd is, ontdaan van kinderziektes en ontwerpfouten. Het lijkt er dan ook op dat de Zetros dit jaar klaar is voor nieuw succes. Elfrink slaat de Dakar over, maar gaat evenals vorig jaar meedoen aan de Africa Eco Rally. Deze alternatieve wordt, in tegenstelling tot de ‘echte’ Dakar rally, wel verreden in Afrika. Het is een rally die terugkeert naar de oorsprong van de ‘Dakar’. Dit keer gaat Oekenaar Elfrink met het doel om te winnen.
Na het gesprek, volgt een uitnodiging om naar de truck te komen kijken. Er wordt ten tijde van ons bezoek nog aan de laatste details gewerkt. De Zetros ziet er stoer, robuust en compact uit. De truck heeft een vrijwel ideale gewichtsverdeling van 55/45 op respectievelijk de voor- en achteras. De truck zit vol handigheden die grotendeels zelf bedacht en ontwikkeld zijn. Deel van het ‘spel’ zit hem natuurlijk in de techniek. Van de grote fabrieksteams kan je het niet winnen, waar wie klein is, moet slim zijn. Één van die vele slimmigheden in en aan de truck van Elfrink is de flexibele rubber strook die gebruikt wordt als spatbord. Zodra de motorkap gekanteld wordt, kan deze spatlap super makkelijk worden verwijderd om zo maximale toegang te krijgen tot de motor. Handig bij reparatie en onderhoud aan de krachtbron en er blijft, in tegenstelling tot de normale harde spatborden, geen modder aanhangen. Zo maar een voorbeeld van deze innovatieve rallytruck.
In een uitgebreide masterclass worden meermaals rond de truck geleid en krijgen we in detail te horen hoe bepaalde zaken bedacht zijn en waarom. Strekking van het verhaal: zo’n truck bouw je niet ‘eventjes’ en vraagt om veel geduld, passie en creativiteit. Een aanpassing aan het één, kan weer gevolgen voor het ander. Daar sta je als leek niet bij stil. Neem de trillingsfrequentie van de motor. Die wordt standaard getest in de fabriek. Hierbij weet men de waar het kritisch toerental zit waardoor onderdelen stuk kunnen gaan door de trilling die op dat punt ontstaat. Door de motor te tunen veranderd dit en zodoende kan je de fabrieksgegevens de prullenbak ingooien en moeten motor en aanverwante onderdelen met sensoren beplakt worden om de frequentie opnieuw door te meten. Meten is weten, dus kan op basis van die meting aanpassing gedaan worden. Zo wijst Elfrink op een stukje metaal. Het lijkt alsof het een aansluiting is voor een slang, maar het zit er puur om die frequentie zo te krijgen dat de truck met een ideaal toerental de woestijn door kan sjezen. Kortom: van onderschatting zoals bij de eerste deelname is nu geen sprake meer. “Het is allemaal niet zo simpel.” Is een terugkerende quote van Elfrink gedurende ons 3,5 durende bezoek. Op een plaspauze van Alex na, hebben we de hele les goed kunnen volgen. Wat een man, wat een truck en wat een team! Bedankt ‘buurman’ en alle succes gewenst. Bij het vertrek grapt Elfrink nog dat hij de volgende keer wat meer zou praten. Nou, praten heeft hij voldoende gedaan. in de blije wetenschap dat er geen schriftelijke overhoring aan vast zit, rijden we het erf af. Het All Star Rally team is te volgen op www.allstarrally.nl
Tekst: Robert Baarda
Beeld: Alex Miedema
Succes johan